Tỷ giá hối đoái có vai trò quan trọng đối với hoạt động xuất nhập khẩu của các doanh nghiệp, đặc biệt là trong bối cảnh kinh doanh quốc tế ngày càng phát triển. Hiểu rõ cách mà tỷ giá ngoại tệ ảnh hưởng đến xuất nhập khẩu có thể giúp các doanh nghiệp nắm bắt được các cơ hội và đối mặt với những thách thức.

Tỷ giá hối đoái là gì?

Tỷ giá ngoại hối là biểu thị giá trị của một đơn vị tiền tệ so với một đơn vị tiền tệ khác

Tỷ giá hối đoái là tỷ lệ trao đổi giữa đồng tiền của hai quốc gia, thể hiện mối quan hệ giá trị giữa hai đồng tiền đó. Nó đo lường số lượng đơn vị tiền tệ cần để trao đổi một đơn vị của loại tiền tệ khác. Tỷ giá này được hình thành dựa trên sự tương tác giữa cung và cầu trên thị trường và được quản lý, điều chỉnh bởi Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.

Những tác động ảnh hưởng đến xuất khẩu

Tỷ hối ngoại tệ tác động đối với xuất khẩu theo hướng hoàn toàn ngược lại so với nhập khẩu.

• Khi tỷ giá ngoại tệ thấp, giá thành sản phẩm xuất khẩu sẽ cao so với thị trường quốc tế, dẫn đến giảm sức cạnh tranh, hạn chế lượng tiêu thụ và kìm hãm sự phát triển của hoạt động xuất khẩu.
• Ngược lại, tỷ giá ngoại tệ cao sẽ giúp giá thành sản phẩm xuất khẩu thấp hơn, tăng sức cạnh tranh trên thị trường quốc tế, thúc đẩy tiêu thụ và tạo điều kiện cho hoạt động xuất khẩu phát triển mạnh mẽ.

Ví dụ cụ thể là khi tỷ giá USD/VND hiện đang là 24.000, tức 1 USD tương đương với 24.000 VND. Một công ty A xuất khẩu hàng hóa và thu được 10.000 USD, tức là 240.000.000 VND. Tuy nhiên, nếu tỷ giá thay đổi và 1 USD chỉ còn 21.000 VND, công ty A vẫn thu được 10.000 USD, nhưng khi quy đổi ra tiền Việt, số tiền này chỉ còn 210.000.000 VND, giảm đi 20.000.000 VND so với trước đó.

Những tác động ảnh hưởng đến nhập khẩu

• Tỷ giá ngoại tệ cao sẽ làm tăng giá thành hàng hóa nhập khẩu, khiến chúng mất đi sức cạnh tranh so với hàng hóa trong nước, dẫn đến việc hạn chế lượng tiêu thụ, kìm hãm sự phát triển của hoạt động nhập khẩu và đồng thời tạo điều kiện thúc đẩy sản xuất trong nước.
• Khi tỷ giá ngoại tệ thấp, giá thành hàng hóa nhập khẩu sẽ rẻ hơn, tăng sức cạnh tranh so với hàng hóa trong nước, khuyến khích tiêu dùng nhưng lại hạn chế sản xuất trong nước.

Tỷ giá ngoại tệ cao sẽ làm tăng giá thành hàng hóa nhập khẩu

Ví dụ cụ thể là doanh nghiệp B mua vải từ Trung Quốc với giá 25 tệ/kg với tỷ giá 1 tệ (CNY) là 3.500đ. Doanh nghiệp B mua 1 tấn (1.000kg) vải hết 25.000 tệ (tương đương khoảng 87.500.000đ). Tuy nhiên, nếu đồng tiền trong nước tăng giá, và 1 CNY chỉ còn 3.000 đồng, doanh nghiệp sẽ chỉ phải trả 75.000.000 đồng. Do đó, doanh nghiệp đã tiết kiệm được khoảng 15 triệu so với trước đó.

Tác động của hoạt động xuất nhập khẩu lên tỷ giá hối đoái

• Cán cân thương mại thặng dư (xuất khẩu nhiều hơn nhập khẩu) sẽ cung cấp lượng ngoại tệ lớn cho thị trường, dẫn đến việc làm giảm giá trị ngoại tệ (tỷ giá ngoại tệ giảm).
• Ngược lại, cán cân thương mại thâm hụt (nhập khẩu nhiều hơn xuất khẩu) sẽ khiến nhu cầu ngoại tệ tăng cao, làm tăng giá trị ngoại tệ (tỷ giá ngoại tệ tăng).

Chính sách tỷ giá ngoại tệ

Chính sách tỷ giá ngoại tệ được chính phủ sử dụng để can thiệp vào hoạt động kinh tế

Chính sách tỷ giá ngoại tệ là một công cụ quan trọng được chính phủ sử dụng để can thiệp vào hoạt động kinh tế. Việc điều chỉnh tỷ giá ngoại tệ có thể ảnh hưởng đến cả ngành công nghiệp, việc làm và tình hình kinh doanh trong nước và quốc tế.

Việc sử dụng chính sách này có thể mang lại nhiều lợi ích như:

• Thúc đẩy xuất khẩu: Khi đồng nội tệ giảm giá, hàng hóa xuất khẩu sẽ trở nên cạnh tranh hơn trên thị trường quốc tế, giúp tăng doanh thu và thúc đẩy sản xuất.
• Hạn chế nhập khẩu: Khi đồng nội tệ tăng giá, giá hàng hóa nhập khẩu sẽ tăng cao, khiến người tiêu dùng có xu hướng hạn chế mua sắm, từ đó giảm lượng hàng nhập khẩu.
• Bảo vệ các ngành công nghiệp trong nước: Chính sách có thể được sử dụng để bảo vệ các ngành công nghiệp trong nước khỏi sự cạnh tranh từ hàng hóa nhập khẩu giá rẻ.

Điều này đòi hỏi chính phủ phải cân nhắc kỹ lưỡng để đảm bảo rằng các biện pháp được thực hiện mang lại hiệu quả và không gây ra những tác động phụ không mong muốn cho nền kinh tế. Do vậy, việc phát triển chính sách tỷ giá ngoại tệ phải được tiến hành một cách thận trọng và khoa học, dựa trên sự đánh giá kỹ lưỡng về các tác động kinh tế và xã hội.

Kết luận

Tỷ giá hối đoái và hoạt động xuất nhập khẩu có mối quan hệ tương hỗ mật thiết, ảnh hưởng qua lại lẫn nhau. Việc quản lý tỷ giá hối đoái hiệu quả và thúc đẩy xuất khẩu, hạn chế nhập khẩu hợp lý sẽ góp phần phát triển kinh tế quốc gia một cách bền vững. Mong rằng bài viết trên đã cung cấp các thông tin bổ ích cho bạn!

>>> Cập nhật tỷ giá hối đoái ngân hàng ACB mới nhất tại đây.